Cho vay ngang hàng (P2P Lending) là mô hình tài chính công nghệ (Fintech) kết nối trực tiếp người vay và nhà đầu tư mà không cần trung gian tài chính như ngân hàng. Trong vài năm gần đây, mô hình này đã phát triển mạnh mẽ và trở thành một xu hướng quan trọng trên thị trường tài chính toàn cầu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích xu hướng phát triển và dự đoán triển vọng tương lai của P2P Lending.

Quy mô và tốc độ tăng trưởng của thị trường P2P Lending toàn cầu

Thị trường P2P Lending toàn cầu đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong thập kỷ qua. Theo các số liệu thống kê, quy mô thị trường đã tăng từ vài tỷ đô la vào năm 2010 lên đến hàng trăm tỷ đô la vào năm 2023. Đặc biệt, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đang dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng.

Sự phát triển này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, trong đó có sự phát triển của công nghệ số, nhu cầu tiếp cận vốn ngày càng tăng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cũng như xu hướng đầu tư mới của các nhà đầu tư cá nhân.

Các mô hình P2P Lending phổ biến trên thế giới

Trên thị trường hiện nay có nhiều mô hình P2P Lending khác nhau, mỗi mô hình đều có những đặc điểm và ưu điểm riêng. Mô hình phổ biến nhất là cho vay trực tiếp, trong đó nền tảng đóng vai trò trung gian kết nối người cho vay và người đi vay.

Bên cạnh đó còn có các mô hình như cho vay theo nhóm (Group Lending), cho vay có đảm bảo (Secured P2P Lending), và cho vay dựa trên hóa đơn (Invoice Financing). Mỗi mô hình này đều nhắm đến các phân khúc thị trường khác nhau và đáp ứng các nhu cầu đặc thù của người dùng.

Xu hướng phát triển của cho vay ngang hàng

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, mô hình này đã và đang tạo ra những thay đổi đáng kể trong thị trường tài chính.

Sự gia tăng về quy mô và số lượng nền tảng P2P

P2P Lending đã chứng kiến sự bùng nổ với sự xuất hiện của hàng loạt nền tảng trên toàn cầu, đặc biệt ở các nước phát triển như Mỹ, Anh và Trung Quốc. Theo báo cáo của Allied Market Research, thị trường P2P Lending toàn cầu dự kiến sẽ đạt giá trị 558,91 tỷ USD vào năm 2027, với tốc độ tăng trưởng hàng năm kép (CAGR) 29,7% từ năm 2020 đến 2027​

Tại Việt Nam, mô hình này cũng đang dần trở nên phổ biến nhờ vào các nền tảng Fintech nổi bật như C22 Credit, Tima, Vaymuon, và Lendbiz.

Ứng dụng công nghệ tiên tiến

Một xu hướng lớn trong sự phát triển của P2P Lending là việc áp dụng công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, và dữ liệu lớn (Big Data) để đánh giá rủi ro tín dụng và tăng tính minh bạch cho cả nhà đầu tư và người vay. Công nghệ này giúp giảm rủi ro tín dụng, đồng thời cải thiện trải nghiệm người dùng.

Nền tảng C22 Credit tiên phong sử dụng AI để phân tích dữ liệu về người vay, dự đoán khả năng trả nợ, và từ đó đưa ra quyết định cho vay nhanh chóng hơn. Blockchain cũng được áp dụng để bảo vệ tính bảo mật và minh bạch trong các giao dịch, tạo lòng tin giữa các bên tham gia.

Phát triển dịch vụ tài chính toàn diện (Financial Inclusion)

P2P Lending đang giúp mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho những cá nhân và doanh nghiệp không thể hoặc gặp khó khăn khi vay vốn từ các ngân hàng truyền thống. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển dịch vụ tài chính toàn diện, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển. Ví dụ, ở các quốc gia Đông Nam Á, nhiều doanh nghiệp nhỏ và người dân nông thôn có thể dễ dàng vay vốn để phát triển sản xuất nhờ vào P2P Lending​.

Triển vọng tương lai của P2P Lending

Tương lai của P2P Lending rất sáng lạng, với những lợi thế vượt trội và sự hỗ trợ của công nghệ, P2P Lending sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ và trở thành một kênh tài chính quan trọng trong tương lai 

Mở rộng thị trường và sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức

Trong tương lai, không chỉ có nhà đầu tư cá nhân mà các tổ chức tài chính lớn như quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm cũng sẽ tham gia mạnh mẽ vào P2P Lending. Việc mở rộng này sẽ tăng tính thanh khoản và tạo ra sự ổn định hơn cho thị trường.

Sự tham gia của các tổ chức tài chính sẽ giúp P2P Lending trở thành một kênh đầu tư hấp dẫn hơn, đồng thời giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư cá nhân nhờ vào sự chuyên nghiệp trong quản lý vốn và đánh giá rủi ro từ các tổ chức lớn.

Sự điều chỉnh quy định pháp lý chặt chẽ hơn

Khi P2P Lending phát triển, nhu cầu về khung pháp lý hoàn chỉnh và chặt chẽ sẽ ngày càng tăng. Nhiều quốc gia đang triển khai hoặc chuẩn bị các quy định mới để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người vay. Ví dụ, tại Mỹ và Anh, các quy định về P2P Lending đã được đưa ra nhằm đảm bảo tính minh bạch và hạn chế rủi ro tín dụng.

Tại Việt Nam, chính phủ cũng đang xem xét việc xây dựng khung pháp lý cho lĩnh vực này, đảm bảo sự phát triển bền vững và minh bạch​

Tăng cường sự cạnh tranh với các ngân hàng truyền thống

P2P Lending đang trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp với các ngân hàng truyền thống trong việc cung cấp các khoản vay tiêu dùng và kinh doanh. Với lãi suất cạnh tranh hơn và quy trình đơn giản hơn, P2P Lending có tiềm năng chiếm một phần lớn trong thị trường cho vay tiêu dùng và doanh nghiệp nhỏ.

Các ngân hàng truyền thống có thể sẽ phải điều chỉnh lại mô hình kinh doanh và tăng cường hợp tác với các nền tảng Fintech để duy trì vị thế của mình. Một số ngân hàng đã bắt đầu đầu tư vào các nền tảng P2P Lending hoặc phát triển các giải pháp cho vay số riêng để cạnh tranh.

Tổng kết

C22 Credit cũng như các nền tảng P2P Lending khác tại Việt Nam đều có một tương lai đầy hứa hẹn, mang lại nhiều lợi ích cho người vay, nhà đầu tư và thị trường tài chính toàn cầu. Xu hướng phát triển mạnh mẽ của mô hình này cùng với việc ứng dụng công nghệ hiện đại thúc đẩy sự trưởng thành và phát triển bền vững của thị trường P2P Lending tại Việt Nam trong tương lai và hứa hẹn sẽ tiếp tục là một lựa chọn hấp dẫn cho cả nhà đầu tư và người đi vay.