Nợ xấu – vấn đề nhức nhối trong hệ thống tài chính hiện nay, ảnh hưởng tiêu cực đến cả người vay, ngân hàng và nền kinh tế. Bài viết này, C22 sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nợ xấu, từ đó đưa ra quyết định tài chính sáng suốt.
Nợ xấu là gì?
Nói một cách đơn giản, nợ xấu là khoản vay mà người vay không thể hoặc không chịu thanh toán đầy đủ theo đúng cam kết trong hợp đồng tín dụng với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính. Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nợ xấu được phân loại thành 5 nhóm chính dựa trên thời gian quá hạn thanh toán và khả năng thu hồi.
Phân loại các nhóm nợ xấu
Nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn
- Đặc điểm: Khoản vay đang trong hạn và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn.
- Tiêu chí:
+ Nợ quá hạn dưới 10 ngày.
+ Nợ được bảo đảm bằng tài sản có giá trị thực tế cao và khả năng thanh khoản tốt.
+ Dòng tiền khách hàng ổn định và có khả năng tạo ra lợi nhuận.
Nhóm 2: Nợ cần chú ý
- Đặc điểm: Khoản vay có một số yếu tố tiềm ẩn rủi ro nhưng vẫn được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi.
- Tiêu chí:
+ Nợ quá hạn từ 10 đến 30 ngày.
+ Chất lượng tài sản bảo đảm có thể giảm sút hoặc khả năng thanh khoản thấp hơn so với nhóm 1.
+ Dòng tiền khách hàng có thể gặp một số khó khăn nhưng vẫn có khả năng thanh toán đầy đủ khoản vay.
Nhóm 3: Nợ dưới tiêu chuẩn
- Đặc điểm: Khoản vay có rủi ro cao hơn so với nhóm 1 và 2, nhưng vẫn có khả năng thu hồi một phần nợ gốc và lãi.
- Tiêu chí:
+ Nợ quá hạn từ 31 đến 90 ngày.
+ Chất lượng tài sản bảo đảm thấp hoặc khả năng thanh khoản kém.
+ Dòng tiền khách hàng gặp nhiều khó khăn và khả năng thanh toán đầy đủ khoản vay không chắc chắn.
Nhóm 4: Nợ nghi ngờ
- Đặc điểm: Khoản vay có khả năng thu hồi một phần hoặc toàn bộ nợ gốc và lãi rất thấp.
- Tiêu chí:
+ Nợ quá hạn từ 91 đến 180 ngày.
+ Tài sản bảo đảm mất giá trị hoặc khả năng thanh khoản rất thấp.
+ Khách hàng có khả năng thanh toán khoản vay rất thấp do gặp khó khăn về tài chính hoặc có hành vi gian lận.
Nhóm 5: Nợ có khả năng mất vốn
- Đặc điểm: Khoản vay có khả năng thu hồi nợ gốc và lãi rất thấp, thậm chí không thể thu hồi.
- Tiêu chí:
+ Nợ quá hạn trên 180 ngày.
+ Tài sản bảo đảm đã mất giá trị hoặc không còn khả năng thanh khoản.
+ Khách hàng không có khả năng thanh toán khoản vay do phá sản, giải thể hoặc có hành vi gian lận.
Dấu hiệu nhận biết nợ xấu:
- Quá hạn thanh toán: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất, xảy ra khi bạn không thanh toán khoản vay đúng hạn theo cam kết trong hợp đồng.
- Nợ được cơ cấu lại: Nợ được thỏa thuận để kéo dài thời gian thanh toán hoặc giảm bớt khoản vay nhưng bạn vẫn không thực hiện đúng cam kết mới.
- Nợ bán giải chấp: Nợ được đảm bảo bằng tài sản thế chấp nhưng bạn không có khả năng thanh toán và tài sản thế chấp không đủ để bán thanh toán khoản vay.
- Nợ xấu tiềm ẩn: Nợ có nguy cơ cao trở thành nợ xấu trong tương lai do các yếu tố như tình hình tài chính của bạn suy giảm, nguồn thu nhập không ổn định, v.v.
Hậu quả của nợ xấu:
- Bị hạn chế tiếp cận nguồn vốn vay: Khi có tên trong danh sách nợ xấu, bạn sẽ gặp khó khăn khi vay vốn từ các ngân hàng khác.
- Bị hạn chế các quyền lợi khác: Bạn có thể bị hạn chế một số quyền lợi khác như: mở thẻ tín dụng, xin bảo lãnh, du học nước ngoài, v.v.
- Gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống: Nợ xấu có thể ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe và các mối quan hệ của bạn.
Trên đây là toàn bộ thông tin về nợ xấu. Khi phát sinh nợ xấu, năng lực tài chính của người vay sẽ bị đánh giá thấp và gặp khó khăn về việc vay vốn sau này. Vậy nên, C22 khuyến cáo bạn hãy hạn chế tối thiểu khả năng phát sinh nợ xấu, nếu có thì phải tìm cách xóa nợ trong thời gian nhanh nhất, tránh ảnh hưởng đến điểm tín dụng và kế hoạch đầu tư trong tương lai.
