Việt Nam, trong những năm gần đây, đã nổi lên như một trong những thị trường P2P Lending tiềm năng nhất tại khu vực Đông Nam Á nhờ sự bùng nổ của công nghệ tài chính (fintech) và nhu cầu tín dụng ngày càng tăng. Các yếu tố như sự phổ cập của internet, sự tăng trưởng nhanh của nền kinh tế số, và một dân số trẻ với nhu cầu tiêu dùng cao là những động lực quan trọng giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty cho vay ngang hàng.

Ngoài những nền tảng cho vay như Tima, Vay muon, VN vốn,…C22 Credit cũng là cái tên nổi bật trong lĩnh vực vay ngang hàng ( P2P Lendin) tại Việt Nam

P2P Lending là một xu hướng phát triển tất yếu của thị trường tài chính. Với việc được thử nghiệm chính thức tại Việt Nam, P2P Lending hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, P2P Lending cần được quản lý chặt chẽ và có một khung pháp lý hoàn chỉnh.

Giai đoạn thử nghiệm chính thức P2P Lending tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, các nền tảng P2P Lending tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn còn tồn tại nhiều thách thức về mặt pháp lý và kiểm soát rủi ro. Để đối phó với những thách thức đó, Chính phủ Việt Nam, thông qua Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đã chuẩn bị đưa mô hình này vào thử nghiệm. 

Dự kiến, mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending) tại Việt Nam sẽ chính thức được triển khai thử nghiệm vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025, dưới sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). 

Đây là một phần trong kế hoạch phát triển tài chính công nghệ (fintech) của quốc gia, nhằm quản lý và thúc đẩy mô hình P2P Lending theo hướng bền vững và an toàn. Quá trình thử nghiệm này có thể kéo dài từ 1 đến 2 năm, để các cơ quan chức năng có đủ thời gian đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chính sách​

Các yêu cầu và tiêu chuẩn đối với các nền tảng P2P Lending

Theo kế hoạch thử nghiệm của Ngân hàng Nhà nước, các nền tảng P2P Lending muốn tham gia vào chương trình thí điểm phải tuân thủ một loạt các tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Một số yêu cầu chính bao gồm:

• Xác minh danh tính và đánh giá tín dụng: Các nền tảng P2P Lending cần có hệ thống xác minh danh tính rõ ràng và thực hiện đánh giá tín dụng đối với người vay nhằm giảm thiểu rủi ro nợ xấu.
• Đảm bảo an toàn thông tin: Dữ liệu cá nhân và giao dịch tài chính của người dùng phải được bảo mật chặt chẽ theo tiêu chuẩn quốc tế.
• Báo cáo định kỳ: Các nền tảng phải báo cáo chi tiết về hoạt động kinh doanh, quy mô cho vay, và tỷ lệ nợ xấu cho cơ quan quản lý.
• Quản lý rủi ro: Phải có quỹ dự phòng hoặc các cơ chế giảm thiểu rủi ro cho người cho vay trong trường hợp người vay không thanh toán được nợ.

Việc đưa các nền tảng P2P Lending vào quản lý sẽ không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người tham gia, mà còn góp phần nâng cao lòng tin của người dùng, thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành này tại Việt Nam. Nhiệm vụ của C22 Credit và các nền tảng tương tự là tuân thủ các quy định thử nghiệm để tạo ra một môi trường an toàn và minh bạch cho các hoạt động P2P

Tình hình quản lý và khung pháp lý của P2P Lending tại Việt Nam

Trước thực trạng khó khăn trong việc quản lý này, Ngân hàng Nhà nước đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng một khung pháp lý cụ thể để giám sát và điều tiết hoạt động của P2P Lending, nhằm bảo vệ người tiêu dùng và giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế. Đến cuối năm 2023, NHNN đã đưa ra đề xuất thử nghiệm quản lý các nền tảng P2P Lending, tiến hành thử nghiệm chính thức vào năm 2024. Đưa ra các dự thảo bao gồm các quy định về đăng ký hoạt động, yêu cầu về vốn tối thiểu, trách nhiệm của các bên tham gia, cũng như cách thức đảm bảo quyền lợi cho người vay và nhà đầu tư

Quyết định này đánh dấu một bước chuyển quan trọng, giúp ngành P2P Lending hoạt động trong môi trường minh bạch, có sự quản lý chặt chẽ từ cơ quan chức năng. Việc thử nghiệm sẽ tập trung vào:

• Đánh giá rủi ro và độ an toàn của các nền tảng P2P Lending hiện có.
• Thẩm định công nghệ và quy trình vận hành của các doanh nghiệp P2P Lending.
• Kiểm soát việc thu hút vốn và bảo vệ quyền lợi của người dùng, đặc biệt là người cho vay cá nhân.

Tình hình quản lý và khung pháp lý của P2P Lending tại C22 Credit đang nằm trong bối cảnh các quy định thử nghiệm của Chính phủ Việt Nam thông qua Cơ chế Sandbox, áp dụng cho các doanh nghiệp Fintech trong lĩnh vực ngân hàng.

Triển vọng trong tương lai của Việt Nam 

Theo báo cáo của Allied Market Research, thị trường cho vay ngang hàng (P2P Lending) toàn cầu được dự báo sẽ đạt giá trị 558,91 tỷ USD vào năm 2027, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 29,7%. Thị trường này đang phát triển mạnh nhờ vào chi phí hoạt động thấp và rủi ro thị trường giảm, mang lại lợi ích cho cả người cho vay và người vay. Việt Nam cũng được xem là một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh tại khu vực Đông Nam Á, hưởng lợi từ sự phát triển này.

Mặc dù vậy, thị trường P2P Lending tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn sơ khai. Thách thức lớn nhất mà Việt Nam phải đối mặt là vấn đề pháp lý và sự kiểm soát của chính phủ. Hiện tại, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang tích cực xây dựng khung pháp lý cho hoạt động P2P Lending, trong đó có các quy định rõ ràng về việc cấp phép cho các công ty hoạt động trong lĩnh vực này nhằm đảm bảo quyền lợi cho các bên tham gia và giảm thiểu rủi ro về nợ xấu và lừa đảo.

Bên cạnh đó, với sự gia nhập của nhiều công ty fintech nước ngoài vào thị trường Việt Nam, các doanh nghiệp nội địa cũng đang nỗ lực để cạnh tranh và phát triển các sản phẩm dịch vụ sáng tạo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Thực tế này tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp fintech trong nước cũng như quốc tế khi đầu tư vào thị trường Việt Nam.

Ngoài ra, sự hợp tác giữa các công ty P2P Lending và các ngân hàng truyền thống có thể là chìa khóa cho sự phát triển bền vững của ngành. Sự kết hợp giữa khả năng cung cấp vốn nhanh chóng, linh hoạt của các nền tảng P2P Lending và sự uy tín, kinh nghiệm quản lý rủi ro của các ngân hàng sẽ giúp mở rộng khả năng tiếp cận vốn cho các cá nhân và doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là những đối tượng chưa đủ điều kiện vay vốn ngân hàng.

Dự kiến trong tương lai, khi hệ thống pháp lý ngày càng hoàn thiện và nhận thức của người tiêu dùng về hình thức vay ngang hàng được nâng cao, P2P Lending tại Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và đóng góp quan trọng vào sự phát triển của ngành tài chính nước nhà. Những nỗ lực từ phía nhà nước trong việc xây dựng khung pháp lý hợp lý, cùng với sự cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp trong nước và quốc tế, hứa hẹn sẽ đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường P2P Lending sôi động nhất khu vực.

Tổng kết

Tóm lại, với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, dân số trẻ và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ đối với lĩnh vực công nghệ tài chính, Việt Nam đang trên đà trở thành một trong những trung tâm P2P Lending phát triển mạnh mẽ nhất trong khu vực. Tuy nhiên, sự thành công của mô hình này còn phụ thuộc nhiều vào việc xây dựng hệ thống pháp lý minh bạch và hợp lý, cũng như sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp tham gia thị trường.

C22 Credit với sự tham gia vào cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Sandbox), đóng vai trò tiên phong trong việc phát triển và tạo sự tin cậy cho người dùng trong lĩnh vực này. Sự cam kết tuân thủ các quy định và tạo ra môi trường cho vay an toàn sẽ là yếu tố quan trọng giúp C22 Credit và các công ty Fintech khác phát triển trong tương lai​